İlköğretimde Kullanılan Öğrenme Yöntemleri

Öğretmen bir işin nasıl yapılacağını, bir aracın nasıl kullanılacağını anlatır, yaparak gösterir. Sonra da öğrenciye yaptırır. Yanlışlar alışkanlık hâline getirilmeden anında düzeltilir. Bu sırada öğrenciye gerekli yardım yapılmalı, doğru davranışın alışkanlık hâline getirilinceye kadar tekrarlanması sağlanmalıdır. Öğretmen öğrenciye yeterli zamanı tanımalı ve sabırlı olmalıdır.

Gösterip yaptırma yöntemi ilkokuma yazma öğretiminde çok kullanılır. Sıra olma, sınıfa girme, sırada oturma, defter, kitap, silgi kullanma, kalem tutma ve çizgi çalışmalarında uygulanabilir.

2. Sunuş Yoluyla Öğrenme

Okullarımızda en çok kullanılan yöntemlerden birisidir. Bu yöntemde bilgi, öğretmen tarafından aktarılır. Öğrenilenlerin kalıcı olmasını sağlamak için gösteri, soru - yanıt ve görsel, işitsel araçlarla öğretim yöntemleri ile desteklenmelidir.

Sunuş yoluyla öğrenme:

Öğretmen ve öğrenci arasında yoğun bir etkileşim gerekir.

Bol örneklerle resim, şekil, şema ... gibi uyarıcılardan yararlanılır.

Konunun temel çerçevesi çizilerek, ayrıntı içine yerleştirilir.

3. Buluş Yoluyla Öğrenme

Buluş yoluyla öğrenme, öğrencinin gözlemlerini ve etkinliklerini kullanarak, belli bir yargıya varmasını sağlar. Bu yöntem öğrenciyi merkez alır. Öğrenci etkinliğine dayanır. Öğretmenin öğretimdeki rolü yalnızca rehberlik olup öğrencinin kendi kendine öğrenebileceği ortamı hazırlamaktır.

Bu nedenle başarısızlık riskini azaltabilmek için öğrencinin hazır bulunma düzeyine uygun bir eğitim ortamı oluşturulmalıdır, Öğrenilecek davranışlar iyi sıralanmalı, öğrenci iyi motive edilmeli, pekiştireçler yerinde ve zamanında verilmelidir. Öğrenciler düşünmeye, deney yapmaya, ilkeleri, kavramları ve ilişkiler bulmaya teşvik edilmelidir.

4. Bireysel Çalışma Yoluyla Öğrenme

Bireysel çalışma yaparak ve yaşayarak öğrenim demektir. Bu yöntem öğrencinin konuyu kendi başına öğrenmek istediği zaman uygulanır.

Bireysel çalışma çok etkili bir yöntem olmasına karşılık sadece öğrendiklerini pekiştirmek için yapılan çalışmalarda kullanılabilir.

5. Bire Bir Öğrenme

Bu yöntem gösterip yaptırma yöntemine benzer. Farkı; gösterip yaptırma yöntemi sınıfın tümüne uygulanabilir olmasına karşılık, bire bir öğretim sınıfın tümüne uygulanamaz. Bu yöntem ya bir öğrenci ya da en çok 3 - 4 kişilik küçük gruplarla yapılabilir.

6. Oyunla Öğrenme

İlköğretim çağındaki çocuklar oyun çağındadır. Bu çağdaki çocuklar pek çok şeyi oynayarak öğrenirler. Oyun, çocuğun fiziksel ve toplumsal gelişimini etkilediği gibi zekasını da geliştirir.

Çocuklar birlikte oynarken birbirleriyle etkileşim içindedirler. Bu ise birbirlerinin yaşantılarından yararlanma, bir işi beraberce yapma, karşılaştıkları sorunlara birlikte çözüm bulabilme gibi birlikte yaşamayı öğrenme açısından son derece önemlidir.

Oyunla öğretim yöntemi sayesinde çocukların büyük ve küçük kas grupları, dolaşım sistemleri gelişir. Toplumsal yaşamın kurallarını ve başkaları ile ilişki kurmayı öğrenir. Anlama ve anlatma becerileri artar. Bedensel olarak hareket ettiklerinden enerjilerini boşaltırlar ve rahatlarlar. Ayrıca üzüntülerini, sıkıntılarını ve sevinçlerini oyunlara yansıtarak ruhsal doyuma ulaşırlar.

Öğretimi, oyunla öğretim yöntemiyle yaptığımızda etkinlikler çok daha çekici duruma gelir ve öğrencinin katılımı da çok artar.

Oyunla öğretim yönteminde uygulanacak oyunlar; açık hava ve spor salonlarında oynanabilecek oyunlar ile sınıf içi eğitsel oyunları olmak üzere iki grupta toplanır. Bu oyunlar değişik kaynaklardan araştırılabileceği gibi, öğretmenlerimizin kendi yaratacakları oyunlar da olabilir.

7. Dramatizasyonla Öğrenme

Dramatizasyon yöntemi, oyunla öğretim yönteminin değişik bir biçimidir. Bu yöntemde de beş duyu organı harekete geçer. Böylece öğretim daha etkili, verimli, kalıcı ve başarılı olur. Dramatizasyon yönteminde duyu organlarının yanında el, kol ve beden hareketleri de işin içine girdiğinden yaparak yaşayarak öğrenmeyi de kapsar.

Dramatizasyon çalışmalarında çocuk düşünür, hatırlamak ve söylemek için çaba gösterir. Bir durumu canlandırabilmek için hayal kurar, doğal bir şekilde konuşur, algılar ve muhakeme eder. Sonuçta bazı şeyleri başarır, kendisini ifade etmiş olur. Başarmanın tadını alır, sevinir, mutluluk duyar.

Dramatizasyon bütün derslerde (Hayat Bilgisi, Türkçe, Müzik, Beden Eğitimi, Resim-İş) kullanılabileceği gibi ilkokuma yazma öğretiminin özellikle okur yazarlığa ulaşma döneminde çok daha yararlı olur.

8. Beyin Fırtınasıyla Öğrenme

Beyin fırtınası, eleştiri ve yargılamanın bulunmadığı bir ortamda, önceden belirlenen bir konuda fikir ve düşüncelerin yüksek sesle dile getirilmesi esasına dayanan bir yöntemdir.

Beyin fırtınası yapacak grupta her birey aklına gelen her şeyi söylemektedir. Önemli olan kısa sürede çok sayıda fikir üretmektir.

Beyin fırtınasında ortam, olabildiğince özgür ve demokratik olmalıdır. Özgür ortam sağlanmazsa öğrenciler düşüncelerini açıklamakta çekimser kalabilirler. Ayrıca ortaya atılan fikirler üzerinde iyi, kötü, doğru, yanlış gibi değerlendirmeler yapılmamalıdır.

Beyin fırtınası için; önce problem seçilerek grup oluşturulur. Sonra başkan seçilir. Öğrenciler, sırayla akıllarına gelen her şeyi söylerler. Grup başkanı aktif olarak fikir üretmeye katılamaz. Ancak grupta oluşabilecek olumsuz havayı kırmak ve konu dışına çıkmayı engellemekle sorumludur. Düşünceler üzerine iyi ya da kötü yorum yaptırılmaz. Söylenecek her şey bittikten sonra grup, ortaya atılan fikirleri tartışır ve değerlendirir.

9. İşbirliğine Dayalı (Kubaşık) Öğrenme

Öğrencilerin sınıf ortamında küçük karma kümeler oluşturarak ortak bir amaç doğrultusunda seçilen bir konuda birbirlerinin öğrenmelerine yardımcı oldukları küme çalışması olarak da adlandırılabilecek bir yöntemdir.

İşbirliğine dayalı öğretim yönteminde öğrenciler bireysel olarak birbirleriyle karşılaştırılmaz. Kümelerin başarıları diğer kümelerle karşılaştırılır.

Öğretmen, öğrenciler arasında dayanışmayı sağlayabilmek için ilkokuma yazma öğretiminin her döneminde uygulayabilir. Öğrencilerle önceleri ikişer, daha sonraları da en çok dört kişilik kümeler oluşturulur. Kümelere siz birlikte çalışacaksınız. Bilen bilmeyene öğretecek, sizi birlikte değerlendireceğim diyerek güdüler. Küme okulda ya da dışarıda birlikte çalışabilir.

Yukarıda adı geçen yöntemler, uygulanmakta olan yöntemlerden sadece birkaçıdır. Unutulmaması gerekir ki hiçbir yöntem kendi başına sihirli değildir. Bütün yöntemler öğrencileri daha etkin duruma getirerek öğretimin hedefini gerçekleştirmenin aracıdır.

Yorumlar